АСТРАГЛЯДЫ

Подробности: Родительская категория: Алфавітны паказальнік; Категория: А; Просмотров: 575

Назва вескі: АСТРАГЛЯДЫ

Месцазнаходжанне:

Вёска ў Астраглядаўскім с/с, за 11 км на З ад Брагіна, 22 км ад чыг. ст. Хойнікі (на ветцы Васілевічы – Хойнікі ад лініі Калінкавічы – Гомель), 120 км ад Гомеля; на тэр. Палескага радыяцыйна-экалагічнага запаведніка. Побач аўтадарога Камарын – Хойнікі.

Гістарычная даведка:

Паводле пісьмовых крыніц вядома з 1574 г. як мяст. Астрагляды ў Кіеўскім пав. Каралеўства Польскага, уладанне Вішнявецкіх. У 1625 г. на сродкі ўладальніка мястэчка М. Харлінскага пабудаваны касцёл (перабудаваны ў 1778 г. і 1850 г.). Пазначана на карце ВКЛ 1613 г. У 1779 г. пабудавана драўляная Свята-Троіцкая царква. Пасля 2-га падзелу Рэчы Паспалітай (1793 г.) у складзе Рас. імперыі. Паводле інвентару 1844 г. ў маёнтку Хвойнікі, які належыў В.К. Прозару. У 1850 г. сяло ў Рэчыцкім пав. Мінскай губ., 56 двароў, 380 жыхароў. З 1864 г. дзейнічала нар. вучылішча. У 1885 г. 71 двор, 403 жыхары, школа, царква, касцёл. Паводле перапісу 1897 г. 123 двары, 720 жыхароў, царква, касцёл, капліца, нар. вучылішча, хлебазапасны магазін, вятрак, карчма. Побач быў аднайменны фальварак з царквой, касцёлам, нар. вучылішчам і карчмой. У 1908 г. сяло (130 двароў, 860 жыхароў) і фальварак (2 двары, 26 жыхароў) у Мікуліцкай вол. Рэчыцкага пав. У час акупацыі ў 1918 г. герм. войскамі партыз. атрад пад камандаваннем Ф.І. Скараходава (ураджэнца Брагіна) разграміў створаную тут акупантамі камендатуру. З 8.12.1926 г. да 1987 г. цэнтр Астраглядскага с/с Брагінскага р-на Рэчыцкай, з 9.6.1927 г. Гомельскай (да 26.7.1930 г.) акруг, з 20.2.1938 г. Палескай, з 8.1.1954 г. Гомельскай абл. У 2-й пал. 1920-х г. арганізаваны саўгас «Астрагляды», дзейнічалі пачатковая школа, хата-чытальня, аддз. спажывецкай кааперацыі, с.-г. крэдытнае т-ва. У 1930 г. арганізаваны калгас імя Варашылава, працавалі 2 кузні, цыркулярка, вятрак (з 1928 г.), сталярня (з 1930 г.). У Вял. Айч. вайну партызаны ў сярэдзіне ліп. 1943 г. разграмілі гаспадарчую базу акупантаў, якая размяшчалася ў вёсцы. Карнікі загубілі 23 жыхары. На франтах і ў партыз. барацьбе загінулі 389 вяскоўцаў, у памяць аб якіх у 1967 г. ў цэнтры вёскі пастаўлены абеліск. Паводле перапісу 1959 г. 897 жыхароў. У аднайменнай сядзібе, што была побач, 250 жыхароў. У 1962 г. да вёскі далучана суседняя в. Двор-Астрагляды, пас. Папаравае. Была цэнтрам саўгаса «Астрагляды», размяшчаліся сярэдняя школа, клуб, фельч.-акушэрскі пункт, дзіцячыя яслі. Паблізу ёсць радовішчы гліны. У склад Астраглядаўскага с/с да 1962 г. ўваходзілі в. Двор-Астрагляды і пас. Папаратнае (не існуюць). Перад аварыяй на ЧАЭС у склад вёскі ўваходзіла 400 гаспадарак, пражывала 1320 чалавек, працавала сярэдняя школа, ФАП, 3 магазіны, аддзяленне сувязі, дзіцячыя яслі-сад, камбінат бытавога абслугоўвання насельніцтва, саўгасная сталовая, дом культуры, 2 бібліятэкі (сельская і дзіцячая).

Звесткі аб помніках прыроды, гісторыі, культуры:

У 1967 г. пастаўлены абеліск на ўшанаванне памяці 389 жыхароў, якія загінулі ў Вялікую Айчынную вайну.

Звесткі аб знакамітых ураджэнцах:

Радзіма бел. драматурга, засл. Дзеяча культуры БССР В.П. Палескага (яго імем названа Бабчынская сярэдняя школа Хойніцкага р-на, дзе ён вучыўся), бел. неўрапатолага, доктара мед. навук, прафесара Х.Л. Бельмана, Героя Сац. Працы І.Д. Сіража, засл. настаўніка Беларусі Л.І. Скварцовай.

Звесткі аб адсяленні:

Пасля катастрофы на Чарнобыльскай АЭС жыхары (400 сямей) пераселены ў 1986 г. ў чыстыя месцы (распараджэнне СМ БССР № 418-рс от 28.05.86).

Звесткі аб бібліятэцы:

Дата адкрыцця: 01.01.1926 – 31.12.1926

Кніжны фонд: 12927

Колькасць чытачоў: 715

Дата закрыцця: 17.09.1986

Бібліятэкар, які праводзіў закрыццё: Фурсава Ніна Канстанцінаўна

№ дакумента: Загад № 22 па Брагінскай ЦБС ад 17.09.86 г.

Звесткі аб дзіцячай бібліятэцы:

Дата адкрыцця: 01.01.1936 – 31.12.1936

Кніжны фонд: 5030